Vernieuwing tekent Gipsy Festival
door Ben Ackermans

Maandag 30 mei 2005 - Het International Gipsy Festival in Tilburg was een dansfeest waar de vernieuwingsdrang zich liet gelden. Het is te verleidelijk om er geen symboliek in te zien: ingeklemd tussen het gebouw van een verzekeraar en een parkeergarage ligt het terrein waar zich het festival met muziek van zigeuners, vrijbuiters bij uitstek, afspeelt.

Miguel Angel Heredia. (foto Jeroen van Eijndhoven/PVE)

Tilburg
De tuin van Interpolis in Tilburg liet zich gisteren opnieuw lenen voor die rol van oase. En het was daar glashelder: de zigeunermuziek bloeit, vermaakt, inspireert en blijft vernieuwen.
Het negende International Gipsy Festival had in de Dhoad Gypsies of Rajasthan een exotisch gezelschap. Dat bracht gisteravond een circusachtig optreden, met bezwerende raga’s en een competente fakir.
Veelkleurig als die act was het festival ook in zijn totaliteit. De naar schatting vijftienhonderd bezoekers gisteren - organisator Albert Siebelink komt op zijn berekening toch weer in de min uit - kregen een weelde aan variatie voorgezet.
De wereld een dansfeest? Het leek er wel op. Veelvuldig ruisten ook bij de burgervrouwen de gebloemde rokken. De festivalopeners, Janka Sendrei & Kokavakere Lavutára uit Slowakije, zetten daarvoor de toon met akoestische nummers.

Opzuigen
Zigeunermuzikanten zijn kennelijk uitermate goed in het opzuigen van invloeden van elders, zonder dat het ten koste gaat van de toch altijd herkenbare vitale eigenheid. Neem de Mahala Rai Banda, zaterdagavond headliner in 013 ( waar het festival ook een ander, jonger publiek wilde bereiken) en gisteren afsluiter. Dit grotendeels Roemeense elftal herbergt vier veteranen uit het Macedonische leger. Met hun koperwerk voegen ze zich wonderwel bij de jonge gasten die de superstrakke ritmesectie bemannen en niet om een breakbeat verlegen zitten. Jammer dat de beloofde dj Shantel - opgegeven verklaring: ziekte - zich in het hete 013 voor driehonderd man publiek niet bij hen voegde, maar ze scoorden op de dansvloer toch punten. Zoals daarvoor de enthousiaste jonge Barcelonezen Andreu i els Rumberos hadden gedaan met funky Catalaanse rumba.
Het Bulgaarse Martin Lubenov Orkestar loopt eveneens niet weg voor een dotje drum ’n bass of salsa. Maar tegenover de frontale aanval van de Mahala Rai Banda zet zij meer subtiliteit en een jazzier benadering in. De klassiek geschoolde naamgever, 27 pas, kan zijn accordeon laten zingen als een vogeltje en ook contrabassist Nenad Vasilic is een topper.

Hoogtepunt
Een ander hoogtepunt, zeker qua publieke bijval, was de flamencogroep van Felipa del Moreno. De stem van de 24-jarige zangeres uit Jerez lijkt nog niet helemaal volgroeid, maar de danser die ze meebracht is fenomenaal. Miguel Angel Heredia’s gebeeldhouwde bewegingen verwekten rillingen. Een mooie dag beleefde ook de 13-jarige Priscillia Hoelzgen uit Best. In een sympathiek theaterproject over de cultuur van Roma en Sinti met het ensemble Romeny Tag danste ze sierlijk mee. Villa Achterwerk filmde haar.